Türkiye, 2025 yılı boyunca 221,3 milyar dolar dış borç geri ödemesi yapacak. Merkez Bankası'nın faiz indirimleri, döviz talebini artırarak kur riskini tetikleyebilir.

Türkiye'nin 2025 Dış Borç Yükümlülükleri ve Kur Riski Analizi

Türkiye, 2025 yılı boyunca 221,3 milyar dolar dış borç geri ödemesi yapacak. Merkez Bankası'nın devam eden faiz indirimleri, döviz talebini artırarak kur riskini tetikleyebilir.

Dış Borç Yükümlülükleri ve Kur Riski

Türkiye’nin 2025 yılı boyunca yüklü tutarda dış borç geri ödemesi ve diğer dış yükümlülüklerini karşılaması gerekecek. Merkez Bankası’nın devam eden faiz indirim süreci, tasarruflarda dövize yönelişe yol açma olasılığını artırıyor. Kurlarda son günlerde başlayan yukarı yönlü hareketlenme, “kur riski”ni gündeme getirdi. Kısa vadeli dış yükümlülüklerde özellikle pandemi döneminde başlayan artış ivmesi geçen yıl hız kesti.

Türkiye’nin 2025 yılı boyunca 221,3 milyar dolar tutarında dış borç geri ödemesi ve diğer yükümlülükleri karşılaması gerekiyor. Kurlardaki artış güçlenerek devam ederse, geri ödemelere ulusal para cinsinden ekstra yükler getirecek. Olası kur şokları karşısında en büyük kur riskini ise 141,3 milyar dolarla Türk özel sektörü üstlenmiş bulunuyor.

Kamu ve Özel Sektör Yükümlülükleri

2024 sonu itibarıyla Türkiye’nin dış borç ve diğer yükümlülüklerinin toplam hacmi 221 milyar 287 milyon dolar düzeyinde bulunuyor. Bu hacim, yurt dışında yerleşik kişi ve kurumlara olan dış borçlar, dış krediler ve mevduat gibi yükümlülükleri kapsıyor. 2025 yılı içinde vadesi dolacak yükümlülüklerin borçlu/yükümlü bazında dağılımında 141 milyar 307 milyon dolarla en büyük bölüm bankalar, diğer finans kurumları ve reel sektör firmaları ile özel sektöre ait.

Özel sektör yükümlülüklerinin 64 milyar 759 milyon doları özel bankalara, 3 milyar 862 milyon doları diğer özel finans kurumlarına; 72 milyar 686 milyon doları ise reel sektördeki şirketlere ait bulunuyor. Kamu kesimine ait olan 45,2 milyar dolarlık itfa, Türkiye’nin 2025 yılı boyunca karşılayacağı dış yükümlülüklerinin yüzde 20,4 oranındaki bir bölümünü oluşturuyor.

Bankacılık Sektörünün Yükümlülükleri

Kamu ve özel bankalar, 2025 yılında toplam 43 milyar 944 milyon dolarlık kredi geri ödemesi gerçekleştirecek. Türk bankacılık sektöründe yurt dışı yerleşiklere ait 18 milyar 598 milyon dolarlık döviz tevdiat hesabı, 18 milyar 725 milyon dolarlık banka mevduatı ve 20 milyar 204 milyon dolarlık TL cinsi mevduatın vadesi de bu yıl içinde dolacak. Bu durum, bankaların karşılaması gereken yükümlülükleri artırıyor.

Ekonomide istikrarsızlık oluşmaması durumunda, bu mevduatların büyük bölümünün yeni vade ile çevrilmesi bekleniyor. Kamu ve özel sektör toplamında bankacılık dışı sektörlerin bu yılki 78 milyar 640 milyon dolarlık yükümlülüğünün 55 milyar 169 milyon dolarını ithalat borçları oluşturuyor. Bu durum, döviz talebinin artmasına neden olabilir.

Döviz Kurlarındaki Artış ve Ekonomik Etkiler

Geçen hafta döviz kurları, son işlem gününe yükselişle başladı. Dolar/TL paritesi 36,43 düzeyini görerek bir kez daha rekor tazeledi. Paritedeki yükseliş eğilimi hız kesmeden devam ediyor. Gelişmekte olan ülke para birimleri doların güç yitirmesi ile toparlanırken, TL’nin bu süreçte anılan ülke para birimlerinin gerisinde bir performans sergilediği görülüyor.

Ekonomik ve siyasi istikrarsızlık algısının arttığı durumlarda döviz, güvenli liman olarak görülüyor. Dövize yönelişin yeniden artması, kurlarda yukarı yönlü hareketi beraberinde getiriyor. Merkez Bankası'nın faiz indirimleri, TL mevduatın cazibesini azaltarak dövize yönelişi artırabilir.